ဒီလို အေရာင္မရွိွိတဲ႕ေန႕ေတြမွာ အေတြးဧကစာပံ်႕လို႕ ေတာင္ညိဳေတာင္တန္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆားနံ႕သင္းတဲ႕ေလေတြေအာက္က ေရႊၿဖဴလို႕ ခ်စ္စႏိုးေခၚၾကတဲ႕ ဇာတိၿမိဳ႕ေလးကို က်ေနာ္လြမ္းတယ္။

စက္စဲကမ္းေၿခဘုရားပြဲေတာ္နဲ႕ သဲေသာင္ၿပင္ေပၚ ၿမင္းဒုန္းစိုင္းစီးတဲ႕အရသာ။ပင္လယ္ထဲကို ေၿခလြတ္လက္လြတ္ခုန္ေပါက္ေၿပး၀င္လိုက္ရတဲ႕ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ။

ၾကိတ္ၾကိတ္တိုးစည္ကားလွတဲ႕ဆံေတာ္ရွင္၁၁ဆူက်ိဳကၡမီေရလည္ဘုရားပြဲေတာ္နဲ႕နံနက္ေစာေစာ ဆြမ္းအိုးေမွ်ာ္ပြဲ ရွင္ဥပဂုတ္ ေဖာင္လႊတ္ပြဲ၊ မိသားစုအတူတည္ဖူးခဲ႕ၾကတဲ႕သဲပံုေစတီ။

က်ေနာ္တို႕ နယ္ဘက္ေတြက ေတာင္ၿမင္ရင္ ေစတီတည္ၾကလားမသိဘူး။ အင္ၾကင္းေတာင္၊ကကတစ္ေတာင္၊ေဖာင္စိန္ေတာင္အကုန္ ေစတီပုထိုးေတြခ်ည္းပဲ။

ၿမိဳ႕ေပၚက ၀ဲကလိ ေရပူစမ္း ၊ ေရတံခြန္ ၊က်ိဳက္ေဒစြတ္ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္ဘုရားပြဲက်ရင္ ညဘက္ ေတာင္ေပၚကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီးတက္ခဲ႕ၾကတာ။

ၿပင္ဦးလြင္လိုမ်ိဳး စစ္ေလ႕က်င္႕ေရး သင္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုလည္း ၀ဲကလိမွာရွိတယ္။

ၿမိဳ႕အ၀င္မွာ ခရမ္းေရာ္ဘာခ်က္စက္ရံု နဲ႕ ၿမိဳ႕အထြက္မွာ အေ၀းေၿပးကားဂိတ္တစ္ခုရွိတယ္။ၿမိဳ႕မေစ်းၾကီးတစ္ခုကိုပဲ အဓိကထားၿပီး အသံုးၿပဳၾကတယ္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ၿဗိတိသွ်စစ္သားေတြနဲ႕ မဟာမိတ္တပ္သားေတြရဲ႕ အမွတ္တရစစ္သခ်ိဳင္းေဘးက ကံ႕ေကာ္လမ္းနဲ႕အမွတ္(၂)အထက၊ ငယ္သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊က်ေနာ္လူပ်ိဳလွည္႕ခဲ႕တဲ႕ အမွတ္(၁)အထက ကိုလည္းလြမ္းပါ႕။

ငယ္ဘ၀ ေလေသနတ္ကိုယ္စီနဲ႕ ငွက္ပစ္ထြက္ခဲ႕ၾကတဲ႕ ဂ်ပန္စစ္စခန္းေဟာင္း ဂ်ပန္ဂူ၊ နာမည္ၾကီး မိန္ပရ(မွိန္ပ်ပ်)ေတာင္တန္း။(ဂ်ပန္ေတြဆုတ္တုန္းက ေရႊေငြအဖိုးတန္းပစၥည္းေတြ ခုထိၿမဳပ္ႏွံထားတုန္းပဲလို႕ ပါးစပ္ရာဇ၀င္ရွိတယ္)

ေဖာင္စိန္ဆိုတာက ေရွးမြန္ဘုရင္ေတြေခတ္က ဆင္ေတြေရဆင္ခ်ိဳးတဲ႕ေနရာေပါ႕။ မုတၱမပင္လယ္ေအာ္ထိကို ေလွသမၼာန္ေတြသြားလာလို႕ရတယ္။ခုေတာ႕ ၿမစ္ကေန ေခ်ာင္းၿဖစ္ၿပီး ေကာေနပါၿပီ။

ေမ႕ေနတာ လူဆိုးေတြနဲ႕ ေက်ာင္းေၿပးၿပီး ရထားခိုးစီး ကေလာ႕ေသာ႕တံတားမွာ ေလာက္စာလံုးေတြ သြားလံုးၿပီး ေရသြားကူးၾကတာ။

ကရုပၸိတံတားမွာလည္း ငါးသြားမွ်ားဖူးတယ္ ေရစီးတအားသန္တယ္။ငါးမရ ေရခ်ိဳးၿပန္ခဲ႕တာေပါ႕။

၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ေလာက္က တံတား၂ ခုလံုး မြန္ေတာ္လွန္ေရးစစ္သားေတြ ဗံုးခြဲဖ်က္ဆီးခံရၿပီးမွ ၿပန္ၿပင္ထားတာ။

မွတ္မွတ္ရရ ၉၀ ၀န္းက်င္ပဲ သံၿဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕ကို မြန္တပ္ေတြ ၁ ရက္သိမ္းဖူးတယ္။ထူးဆန္းတာက လူတစ္ေယာက္မွ အေသအဆံုးမရွိလိုက္ဘူး။ေၾသာ္ သူ႕နယ္သူ၀င္သိမ္းတာကိုး။

ခုထိ အသံုးၿပဳေနဆဲ အဓိကလမ္းမေတြက အဂၤလိပ္ေခတ္ကတည္းက ခင္းခဲ႕တဲ႕လမ္းေတြပဲ။ေပါက္လိုက္ဖာလိုက္ ခုထိ ဒါပဲသံုးေနဆဲပဲ။

ေမာ္လၿမိဳင္တကၠသိုလ္မွာေတာ႕ သံၿဖဴဇရပ္သူေတြ ေခ်ာတယ္ဆိုၿပီး ေရပန္းစားတယ္။

တိုင္းအဆင္႕လွယဥ္ေက်းမယ္ သိသေလာက္ေတာ႕ ႏွစ္ေယာက္ပဲ။သံၿဖဴဇရပ္က ႏုႏုေဆြ ရယ္ က်ံဳကဒတ္က တစ္ေယာက္ရယ္၊ ေနာက္ပိုင္းေတြေတာ႕ မသိေတာ႕ဘူး။

မိုးရာသီဆို အၿမဲတမ္း ေဘာ္လံုးပြဲေတြနဲ႕ ၿပည္႕ေနတဲ႕ ၾကာကန္ေဘာ္လံုးကြင္း၊

ေက်းရြာနဲ႕ရပ္ကြက္ေပါင္းစံုေပါင္းစံုေဘာ္လံုးၿပိဳင္ပြဲ က်င္းပရာ ၿမိဳ႕မေဘာ္လံုးကြင္း(က်ေနာ္တို႕ရပ္ကြက္က ဒိုင္းအမ်ားဆံုးရဖူးတာပဲ။ၾကာကန္သားကြ)

ေႏြဘက္ေဆာင္းဘက္ေတြဆို တရားပြဲေတြ ၿခိမ္႕ၿခိမ္႕သဲေပါ႕။သီတင္းကြ်တ္က်ရင္ မီးပံုးေတြ တစ္ၿမိဳ႕လံုး အၿပိဳင္အဆိုင္လႊတ္ၾကတာ။

က်ေနာ္တို႕က သိမ္ေက်ာင္းအဖြဲ႕ေပါ႕။သူမ်ားနဲ႕မတူေအာင္ အၾကီးဆံုးမီးပံုးပ်ံေတြလႊတ္တာ။အဖိတ္ေန႕တုိင္း လုပ္အားေပးခဲ႕တဲ႕ ဥပသကာအဖြဲ႕ကိုလည္း သတိရတယ္။

ၿမိဳ႕လယ္က ေဆးအသစ္ေတြအၿမဲထပ္ထပ္သုတ္ၿပီး ဘယ္ေတာ႕မွမလည္တဲ႕နာရီစင္အို နဲ႕ အထိမ္းအမွတ္ ဇရပ္၊

မြန္တို႕ရဲ႕ နန္းၿမိဳ႕တည္ရာ ၀ါခရူနန္းေတာ္ေဟာင္းနဲ႕အဘိုးနဲ႕အၿမဲလိုက္ၾကည္႕ခဲ႕တဲ႕ ႏြားေ၀ွ႕ပြဲမ်ား၊

ေလာင္းေၾကးေတြက အိမ္တိုင္းက တစ္ႏွစ္လံုးစုထားတဲ႕ေလာင္ေၾကးေတြကို တစ္နယ္လံုးစုပံုေလာင္းတာ။

ေမွာင္ခိုေခတ္တုန္းက ဒုတိယ ပီနန္လို႕တင္စားရတဲ႕အထိ အၾကီးအက်ယ္ကုန္သြယ္ခဲ႕ၾကတယ္။

ဘုရား၃ဆူထိ ၇၂ မိုင္။ယိုးဒယားနယ္စပ္နဲ႕က မိုင္၁၀၀ေက်ာ္ေလာက္ပဲေ၀းတယ္။

ပင ထန္းရည္ဆိုင္ေတြနဲ႕ဆြမ္းေလာင္းပြဲေတာ္။ရြာေတြမွာလည္း ရြာလံုးကြ်တ္အလွဴပြဲေတြရွိတယ္။

တစ္ရြာလံုး အိမ္တိုင္းအလွဴအိမ္၊ လွလွပပ တန္ဆာဆင္ သီခ်င္းေတြဖြင္႕ ၾကိဳက္တဲ႕အိမ္တက္စား၊ ၾကိဳက္ရာမုန္႕စား။

အရပ္ရပ္ကလာၾကတဲ႕ လွည္းအလွယာဥ္ ရာေပါင္းမ်ားစြာ စီတန္းၿပီးသြားၾကတဲ႕ အံခဲ ကမ္းေၿခေရလည္ဘုရားပြဲေတာ္ နဲ႕

အနင္းဘုရားပြဲေတာ္လည္း လူတိုင္းေၿပာစမွတ္ၿပဳရတဲ႕ စည္ကားၿပီး ႏွစ္စဥ္က်င္းပၿမဲၿဖစ္တဲ႕ ဘုရားပြဲပါ။

ဆယ္႕ႏွစ္ရာသီပြဲေတာ္ေတြအၿပင္ ဘုရားပြဲ၊ဘုန္းၾကီးပ်ံ၊ေက်းရြာအလွဴေတြေပါင္းေတာ႕ လံုးလံုးၿပားၿပား က်ဳပ္တို႕ၿမိဳ႕ဟာ က်ဳပ္တို႕ကမာၻပဲ။

ကမာၻမွာသံၿဖဴဇရပ္ကလို႕ေၿပာလိုက္ရင္ ေသမင္းတမန္ရထားလမ္းဆိုၿပီး သိၾကတဲ႕ နာမည္ဆိုးနဲ႕ေက်ာ္ၾကားတဲ႕ၿမိဳ႕ေလးပါပဲ။

လြန္ခဲ႕၃လေလာက္က အလည္ေရာက္ေတာ႕ တစ္ၿမိဳ႕လံုးနီးပါး ခ်ဲ၊ေဘာ္လံုး၊ ကစားနည္းေပါင္းစံုနဲ႕ၿမိဳ႕ေလးဟာ အသက္ေငြ႕ေငြ႕နဲ႕အရိုးၿပိဳင္းၿပိဳင္းထေနသလိုပဲ။

ရာဘာရြက္ေၾကြေတာထဲေလွ်ာက္ရင္း လူေတြရဲ႕ေမွ်ာ္လင္႕ခ်က္မဲ႕တဲ႕မ်က္လံုးေတြ။

စိုက္ပ်ိဳးသူမဲ႕ လယ္ယာေတြ၊ ႏိုင္ငံၿခားမွာ တရားမ၀င္အလုပ္သြားလုပ္ၿပီး ၀င္ေငြရွာ၊တိတ္တိတ္ပုန္း ေအစ္႕ကိုက္ေနတဲ႕ ၿမိဳ႕ေတြ ရြာေတြ။

ၿပည္သူ႕စစ္ေတြခုထိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႕ အညိဳေရာင္နယ္ေၿမဇာတိၿမိဳ႕ေလးမွာ အရင္က အရမ္းကိုစည္ကားခဲ႕တဲ႕ ၿမိဳ႕လည္ရုပ္ရွင္ရံု ႏွစ္ရံု တစ္ရံုမွမၿပေတာ႕တာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာၿပီ။

လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို ေပါတာေတြလည္း ပရမ္းပတာဆြဲ။ၿမိဳ႕လယ္က ခ်စားေနတဲ႕ဆက္ေၾကးစားရဲစခန္းနဲ႕ ေသနတ္တကားကားနဲ႕ လူမိုက္ဂုဏ္ေမာက္ေနတဲ႕ ၿပည္သူ႕စစ္ေတြ

ပါေလရာ ႏွမ္းၿဖဴ ဖုန္းပါမစ္ေတြ ရွိသမွ်လုပ္ပိုင္ခြင္႕ေတြကို စစ္အစိုးရနဲ႕ေ၀စားမွ်စား ၾကံ႕ဖြတ္ေတြ၊

၃၁ နဲ႕ ၆၂ စစ္တပ္ရင္းႏွစ္ရင္း ခြစီးၿပီး ဂုတ္ေသြးစုပ္ခံေနရတဲ႕ က်ေနာ္သိခဲ႕ၿပီး က်ေနာ္မသိေတာ႕တဲ႕ ေမြးရပ္ေၿမ။ဒီလို ရဲပေတာင္းခတ္ေနတာမ်ိဳးက ေနၿပည္ေတာ္ကလြဲလို႕ ၿမန္မာတစ္ၿပည္လံုးပါပဲ။